Vandaag komen verschillende verdrieten bij elkaar, zo lijkt het. Het lukt me niet om mijn tranen binnen te houden. Dus laat ik ze maar lekker stilletjes over mijn wangen glijden, hier in het restaurant van villa Vennendal. Ik ben hier alleen, om de plek te ervaren voor een werk-transformatie-weekend met stellen. Het was gepland voor dit weekend en het wordt nu ergens in de toekomst.

Crematie en terugblik

Vandaag was de crematie van mijn tante. Ze had net als ik geen kinderen en was vroeger veel in ons gezin, samen met haar man / mijn oom, en we logeerden ook vaak bij hen. Als schrijfster van de familie mocht ik haar levensloop opschrijven en voorlezen, mede aan de hand van mijn jeugdherinneringen. Het bracht me terug in de tijd en vandaag voel ik me weer een klein verdrietig meisje dat niet begrijpt hoe grote mensen met moeilijke dingen als de dood, omgaan.

Vannacht droomde ik over mijn overleden broer Jan. Dat was een hele tijd geleden en het voelde als een levensechte ontmoeting. Een overleden vriend was er ook. Hij wilde me tot iets dwingen wat ik niet wilde, en daarop trok hij me mee en liet hij me zien hoe goed hij op mensen kon schieten. Een stukje machtsvertoon. Mijn broer verliet ons op dat moment en ik werd verward wakker, me afvragend waarom ik dit juist vandaag gedroomd had.

Omgaan met gemis

Bij het voorlezen tijdens de afscheidsdienst, was er een herinnering over mijn tante die me ooit als klein meisje vroeg of ik niet bij hen wilde komen wonen, dan kon ik logeren bij mijn broers en zusjes. Mijn ouders hadden immers vijf kinderen en zij hadden er geen. Zo was het toch eerlijker verdeeld? Ik schoot ter plekke plotseling vol. Ik besloot destijds als klein meisje na twee dagen serieuze overweging, dat ik mijn broers en zussen niet zo lang wilde missen, hoe zielig ik het ook vond voor mijn tante. En op het moment dat ik het voorlas was er ineens het besef dat ik mijn broer nu al zeven jaar lang toch moet missen. Dat hij er niet meer is en dat ik hem nooit meer in levende lijve zal zien. Leven houdt blijkbaar ook in, dat ondanks welke keuze je ook maakt, je soms afscheid van elkaar moet nemen. Wat de leukste anekdote had moeten zijn werden diepe tranen van gemis. Ik had moeite om weer in mijn kracht te komen om verder te kunnen lezen.

Wond van mijn hart

Vandaag is de tweede crematie sinds het overlijden van mijn vader, nu anderhalf jaar geleden. En het is de derde keer dat ik de wond van de pijn in mijn hart weer voel van mijn polyamoreuze exgeliefde en zijn metamour, die hadden bedacht om op de avond van de crematie van mijn vader samen te willen zijn ipv mij te supporten. Mijn hart verscheurde toen hij het me zei, vlak voor dat we naar Limburg afreisden. Ik had letterlijk fysieke pijn in mijn hart en werd met een smak in de aardse realiteit gegooid en op mezelf teruggeworpen. Ademen, ademen, zei ik tegen mezelf met mijn handen op mijn hart en onderbuik, want de focus moest terug naar het afscheid van mijn vader. Ik moest immers een paar uur later voorlezen in de kerk en handen schudden van familieleden. Ik moest mezelf bij elkaar houden. Ademen, Leonie, ademen! Je kunt het zelf!

Soms is liefde niet wat het lijkt.

Nadat ik protesteerde kwam het na veel gedoe ’toch nog goed’ en sliep ik die nacht niet alleen. Maar de scheur in mijn hart is nooit goed geheeld, zo voel ik dat vandaag weer. Want ik begrijp het nog steeds niet. Was liefde juist ook niet dat je elkaar steunt op de momenten dat je het echt nodig hebt? Ik, die zo weinig vroeg en altijd zoveel ruimte gaf. Het voelde als een verkeerde ‘beloning’.

Vorige levens en oud zeer

De tranen die ik vandaag huil, zijn ook vermengd met de tranen van toen. En hoe bizar ook, het zijn ook tranen van het gemis. Want ze zijn allebei uit mijn leven, en ik mis de momenten met hen dat ik wel die intense liefde met hen ervoer. Die waren er veel. Heel veel. Zo diep als met hen, had ik de liefde zelden ervaren. Er was ook zoveel moois geweest. Zielsgeliefden. Vorige levens. We kennen elkaar langer dan van dit leven alleen. Juist met diepe liefdes wil je samenzijn op momenten als deze, bij een aards afscheid. Althans, zo ervaar ik dat. Op zulke momenten voel ik weer hoeveel ik van hen houd. Ondanks alles.

Blijkbaar heb ik liefde en lijden ooit aan elkaar gekoppeld en wordt het tijd om dat voorgoed los te laten, bedenk ik me nu.

Want heel simpel, (zeg ik nu, bijna een jaar verder en alweer een tijd single), ik mis vandaag ook gewoon een aardse partner om mijn verdriet mee te delen, een schouder om op te rusten, een arm om me heen. Menselijke liefde. Ik ben niet alleen een eeuwige ziel die alles weet van onvoorwaardelijke liefde, ik zit ook in een 3D lichaam. Ik heb aardse behoeften en gevoelens. Die willen ook gezien, gevoeld en ervaren worden en zeker niet ontkend worden. Teruggeworpen in het verleden, door het afscheid van mijn tante. Blijkbaar wil er nog wat verdriet uit mijn lijf. Ik geef me er maar aan over.

Alleen zijn

De crematie van mijn tante confronteert me ook met mijn eigen alleen-zijn. Geen partner of geliefde. Geen kinderen die later voor me zorgen. ‘Wie zorgt er straks voor mij,’ piept een klein iel stemmetje. Ik! zegt de grote in mij glimlachend en vol vertrouwen. Het confronteert me opnieuw met oud zeer. Van het niet begrijpen hoe volwassenen omgaan met gevoelens van verdriet van verlies.

Uithuilen

Toen mijn opa begraven werd toen ik acht was, begreep ik niet hoe mensen bij de koffietafel weer konden lachen. Mijn opa was dood! De man waar ik van hield! Er was geen volwassene die mijn ingehouden tranen zag of begreep. Niemand bij wie ik uit kon huilen. En ik voelde me alleen. Heel erg alleen tussen al die grijsaards met hun bier, jonge jenever en stinkende sigaren. Dus ging ik in mijn eentje buiten spelen omdat ik de wereld niet begreep. En ik snapte ook niet dat mijn moeder boos was omdat ik niet binnen bij de mensen wilde zijn.

Jouw verhaal, mijn verhaal

Nu ben ik binnen, bij de mensen, in een warm en gezellig restaurant. Ze zitten allemaal aan hun eigen tafel, met hun eigen verhaal en hun eigen relaties. En terwijl ik dit allemaal opschrijf, mijn ‘verhaal’ met jullie deel, voel ik een klein vlammetje branden in mijn hart. Een vlammetje dat zegt dat verdriet tijdelijk is. Dat morgen alles weer anders voelt. Dat ieder mens een eigen weg heeft te gaan en dat niemand volmaakt is. Een vlammetje dat zegt dat liefde uiteindelijk heelt, ook mijn verdriet, en dat witte wijn soms erg lekker is. En dat schrijven en delen helpt. Want gedeelde smart is immers halve smart. En het vlammetje kent ook de vreugde van het liefde delen, dat soms juist dubbele vreugde geeft. Het vlammetje zegt ook dat niemand perfect is, ook ik niet en dat ik het ook niet hoef te zijn. En dat er liefde in overvloed is, om te beginnen in mijn eigen hart. En dat er altijd hulp en steun in overvloed is, zichtbaar of onzichtbaar.

Eeuwige liefde

En tot slot, deel ik een stukje over eeuwige liefde. Want de ziel van mijn oom en mijn vader waren bij mijn tante, toen we haar lichaam-in-kist achterlieten ik het crematorium. Mijn vader zweefde rechts van de kist, mijn oom en tante links. Na het overlijden van mijn oom, nu 35 jaar geleden, was er nooit meer een andere man in haar leven gekomen. Nu waren hun zielen en energie in elkaar vervlochten. Ze liet hem nooit meer los, zei ze tegen hem terwijl ze in mijn richting keek, wetende dat ik getuigde. Al een dag na haar overlijden hadden ze haar geleerd dat ze met mij via gedachtekracht kon communiceren. Mijn oom had op haar gewacht, alsof gisteren vandaag is en er nooit tijd of jaren tussen hadden gezeten. Hij zweeg en hij was er. Er waren geen woorden voor nodig. Het was alsof hij me wilde zeggen: liefde is wat je doet, niet wat je zegt. Hij keek me niet eens aan. Hij was er helemaal voor haar.

Liefde tot in de eeuwigheid, van ziel tot ziel. In het hier en nu, kussen het verleden en de toekomst elkaar in een eeuwige, tijdloze liefde.